1. Nguyên nhân:
- Bệnh hen trên gà là bệnh viêm nhiễm phức hợp đường hô hấp do nhiều loại mầm bệnh gây ra, các mầm bệnh này có thể hoạt động đơn độc hay kết hợp hoặc kế phát nhau.
- Các loại virus gây bệnh như là: virus bệnh viêm thanh khí quản truyền nhiễm (ILTV), virus bệnh viêm phế quản truyển nhiễm (IBV), virus cúm (AIV – avian influenza virus), virus bệnh Newcastle,…
- Các loại vi khuẩn gây bệnh như là: Mycoplasma gallisepticum gây bệnh CRD và CCRD, Pasteurella multocida gây bệnh tụ huyết trùng, Haemophilus paragallinarum gây bệnh sổ mũi truyền nhiễm, Aspergillus fumigatus gây bệnh nấm phổi, E. coli gây ra viêm đa phủ tạng hoặc phụ nhiễm theo các bệnh khác.
- Ngoài ra, yếu tố môi trường (ẩm độ, nhiệt độ quá cao hay qua thấp, lượng khí độc như NH3, H2S ...) cũng là nguyên nhân thuận lợi, tạo điều kiện cho những cơn hen xảy ra trên gà.
2. Dấu hiệu bệnh lý chung:
Hình thức bệnh: thông thường là bệnh diễn ra ở dạng mãn tính (thỉnh thoảng có những đợt bộc phát cấp tính)
- Thở khó, khò khè, vươn cổ để thở
- Có âm ran trong khí quản
- Sưng vùng mặt, mũi, mắt
- Chảy nước mắt, mũi
- Kém ăn, gầy, còi, chậm lớn, lông xơ xác
- Giảm năng suất
- Tỉ lệ chết thay đổi tùy theo bệnh
Gà phải há mồm để thở
Sưng phù vùng mặt, mắt
Khí quản xuất huyết
Tích khối casein trong khí quyển
3. Phân định
Bệnh
| Tuổi bệnh
| Tỉ lệ bệnh
| Tỉ lệ chết
| Diễn tiến
| Xuất huyết
| Sưng mặt
|
Bệnh viêm thanh khí quản truyền nhiễm (ILT)
| >14 tuần
| 50% | Cao | Nhanh | Hô hấp
| + |
| Bệnh viêm phế quản truyền nhiễm (IB) | Dưới 1 tháng | 50% | Cao | Nhanh | Thận, hô hấp
| + |
| Bệnh cúm (AI) | Mọi hạng tuổi | Rất cao | Rất cao | Nhanh | Toàn bộ | + |
| Bệnh Newcastle (ND) | Mọi hạng tuổi | Rất cao | Rất cao | Chậm | Nhiều | + |
| Bệnh viêm mãn tính đường hô hấp (CRD) | Trên 1 tháng | Toàn đàn
| Thấp | Rất chậm
| Không | + |
| Bệnh tụ huyết trùng (FP) | Trên 1 tháng | ít | Cao
| Nhanh | Rải rác | - |
| Bệnh sổ mũi truyền nhiễm (CORYZA) | Mọi hạng tuổi | Cao | Cao | Nhanh | Rải rác
| + |
| Bệnh nấm phổi | Mọi hạng tuổi | Cao | ít | rất chậm
| không | - |
4. Giải pháp:4.1 Biện pháp tổng thể:- Chẩn đoán loại trừ trường hợp đàn gà bị bệnh cúm (Báo cáo cho chính quyền sở tại, ngành thú y và áp dụng triệt để các biện pháp dập dịch theo luật định)
- Điều chỉnh môi trường chăn nuôi:
+ Tách riêng gà có dấu hiệu bệnh (để loại bỏ hoặc điều trị tuỳ theo hiện trạng).
+ Cải thiện tiểu khí hậu chuồng nuôi về nhiệt độ, ẩm độ, thông khí.
+ Điều chỉnh mật độ gà nuôi.
- Kiểm tra khẩu phần ăn.
- Kiểm tra lại qui trình chủng ngừa, chẩn đoán lại để định bệnh chính xác.Nếu bệnh do virus cần khắc phục triệu chứng bệnh theo thời điểm với bệnh,
- Chọn dùng thuốc kháng khuẩn kết hợp kháng viêm khi nghi là nhiễm vi khuẩn.
- Bồi dưỡng cơ thể.
- Kết hợp nhiều biện pháp để tiêu độc cơ sở chăn nuôi.
4.2 Chọn thuốc điều trị:
Nhằm giúp cho nhà chăn nuôi dễ dàng trong việc phòng và trị bệnh hen trên gà Công ty Cổ phần Dược thú y Cai Lậy-MEKOVET cung cấp các sản phẩm chuyên dùng trong việc phòng và trị bệnh hen trên gà.
* Chọn lựa thuốc kháng khuẩn:
- Dùng cho gà đang có dấu hiệu bệnh lý: (Chọn 1 trong những chế phẩm sau đây để tiêm)
+ Genta-Tylo, Thiam-Tylo:
- Khi bệnh thuyên giảm: Sử dụng MKV-Growth New
4.3 Phòng bệnh:
- Tổ chức khu vực chăn nuôi gà theo nguyên tắc: biệt lập, cùng đầy – cùng trống.
- Tiêu độc môi trường chăn nuôi phải được xây dựng thành qui trình
- Chủng ngừa đầy đủ và đúng quy trình (theo chỉ định của nhà sản xuất vaccine) các bệnh thường xảy ra trong khu vực chăn nuôi
- Dùng các chế phẩm như CL-DOXY 20% hay CL-DOTYL trộn vào thức ăn cho gà.